365 dni 2016 roku okiem amigowca

Początek roku sprzyja podsumowaniom minionych 12 miesięcy. Jak każe tradycja, zanim przejdę do szczegółowego omówienia najważniejszych wydarzeń, najpierw przedstawiam je w telegraficznym skrócie.

Styczeń
ATO PL kończy działalność
Wyciek kodu AmigaOS 3.1
Kilka poprawek do przeglądarki Odyssey
Tremuluous dla AmigaOS 4

Luty
Google Drive handler w wersji dla AmgaOS 4
Karta Vampire II trafia do pierwszych klientów
Zmarł Dave Nedle
Gra Karateka przeniesiona na Amigę

Marzec
Hollywood w wersji 6.1
Warp3D Nova z obsługą shaderów dla Radeonów HD

Kwiecień
ScummVM 1.8.0
Cinnamon Writer 0.95
Snes 9x 1.41
AmiCloud z obsługą DropBoxa

Maj
Enhancer Software
ReWarp – emulacja WarpOS na nowych Amigach
FinalBurn Alpha 0.2.97.37 R2

Czerwiec
Książka o emulacji AmigaOS 4.1
Trevor Dickinson prezentuje zdjęcia Amigi One X5000 040 oraz pakietu Libre Office
ScumWM 1.8.1
Cannonball pierwszą grą dla AmigaOS 4 wykorzystującą SDL2

Lipiec
Blender 248,5
A-EON przygotowuje formularz rejestracyjny w zakresie zbierania zamówień na AmigaOne X5000
NewFilemaster 3.2 beta 3
Klon Lemmingów Lix w nowszej wersji

Sierpień
Zmarł Olivier Wagner
Pierwsze demo odtwarzacza filmów Emotion
Personal Paint 7.3b
Giana Sisters SE
Gra Reshoot trafia na rynek
Po niemal 20 latach światło dzienne ujrzała gra Center Court 2
MUI 5.0 R1

Wrzesień
Zoptymalizowany Srec w wersji drugiej
Apollo Core w wersji Gold – nadal bez wsparcia FPU dla karty Vapire
Kompilacja FryingPan dla AmigaOS 4 niewymagająca klucza.
Blender 248.6
Ignition 1.0 beta 4
RetroKomp 2016 – z legendarnymi osobistościami amigowego świata
Enhancer Software 1.1

Październik
Gra Raid Over Moscow przeportowana na Amigę
Amiwest i rynkowa premiera Amigi One X5000
Qt 4.7 0.9.3
Nowy Kickstart i Workbench 3.1 od Hyperionu
Światowa premiera Vampire 500
Cacacomb 3D w wersji na Amigę

Listopad
Heart Of Alien dostępny na Amigę
ScummVM 1.9.0
RoadShow 1.12 również w wersji 68k
Strona Hyperionu na Facebooku
Pierwszy odcinek Amiwigilii w wersji wideo

Grudzień
Wtyczka dla Ignition wspierająca format Open Document
Uaktualnienie dla gry BOH
SimpleMail 0.43
Enhancer Software 1.2
AmigaOS 4.1 Final Update 1
Gry Alien Versus Predator, Return to the castle Wolfenstein, ETLegacy Wolfenstein AmigaOS4, iOquake Release 4, World of Padman, Heboris

Sprzęt
Najważniejszym wydarzeniem roku jest karta Vampire II, gdyż to ona wzbudziła najwięcej emocji w środowisku. O skali tych emocji może świadczyć choćby fakt, że dali się im ponieść nawet tak uznani, wyważeni w poglądach amigowcy jak Adam czy Radzik, którzy już podsumowując rok 2015 niejako na kredyt dali wampirowi status wydarzenia roku, mimo iż nie było go jeszcze na rynku. Odrębnym zagadnieniem jest to czy emocje środowiska związane z tą kartą były zawsze pozytywne. Mówiąc szczerze podczas moich rozmów z użytkownikami przeważały opinie negatywne. Ludzie narzekali na stabilność działania, jakość wykonania i wiążąca się z tym awaryjność. Nie da się też ukryć dziwacznego sposobu dystrybucji, powodującego wydłużającą się kolejkę oczekujących, gdzie ten, który wpłacił pieniądze najwcześniej, wcale nie ma pewności, iż otrzyma sprzęt w pierwszej kolejności. Sam produkt startował z poziomu 90 euro, by pod koniec roku być sprzedawany już za 250 euro. Chwalona początkowo dobra komunikacja z ekipą Apollo teamu z czasem zaczęła irytować, zwłaszcza wobec faktu braku wsparcia FPU, choć ten według członków teamu miał być gotowy już na początku roku. Mimo tych wad karta ma też kilka zalet, a najważniejszą z nich jest moc obliczeniowa, niedostępna wcześniej dla komputerów Amiga 600 i 500. Sprzęt, pomimo że podrożał o kilkaset procent i tak jest względnie tani na tle używanych kart turbo przeznaczonych dla większych Amig. Nie dziwi zatem fakt, iż wampir znalazł tysiące nabywców i w 2016 roku wygodnie rozsiadł na amigowym tronie.

Jedynym konkurentem do miana sprzętu roku była AmigaOne X5000. Pomimo jednak, że sympatyzuję z Amigami nowej generacji, nie mogę stawiać tego wydarzenia na równi z Vampire II, gdyż komputer ten zadebiutował dopiero pod koniec roku i trafił na razie do wąskiego grona odbiorców. Zapewne owoce tej premiery przyjdzie nam zbierać dopiero w 2017 roku. O ile bowiem Wampir, praktycznie nie wpłynął na wysyp oprogramowania dla mocnego 68k, to X5000 z dużym prawdopodobieństwem rozrusza bazę softu dla PPC. Tak przynajmniej bywało wcześniej na przykład po premierze X1000. Wszak w naszym mikro środowisku wystarczy już 3 – 4 nowych programistów, tudzież starych, tyle że z nowym sprzętem i co za tym idzie nowym impulsem do działania, by statystyki OS4Depot poszybowały istotnie w górę.

Na trzecim miejscu sprzętowego podium obsadzam inny produkt od A-EONu a konkretnie kartę Prisma Megamix. Co prawda toczą się dyskusje czy w ogóle można go nazwać kartą muzyczną. Jednak abstrahując od tego mamy nowy sprzęt, który nie został stworzony w przysłowiowym garażu tylko przez poważną i jak na amigowe warunki bogatą firmę, co w świecie klasyka już samo w sobie jest wydarzeniem. Co więcej, pojawienie się tej karty już zaczęło przynosić praktyczne skutki w postaci AmigaAMPa 3, dostępnego odtąd również w odsłonie dla Amigi 68k. Pojawiy się take pierwsze gry, jak choby port gry Heretic, potrafice skorzysta z możliwoci Prismy.

Oprogramowanie użytkowe
Tutaj bezdyskusyjnie musi królować Warp 3D Nova. O samym projekcie, czy szerzej o poskromieniu shaderow w Radeonach mówiło się już od kilkunastu lat i pewnie mało kto wierzył, że ten ambitny plan uda się jeszcze zrealizować i to z pominięciem Gallium. A jednak Hans De Ruiter i A-EON Technology po raz kolejny udowodnili, że nie ma dla nich rzeczy niemożliwych. Uzupełnieniem biblioteki W3DN_SI.library jest OpenGLES 2.0, nad którą pracuje Daniel „Daytona„ Müßener. W ogóle rok 2016 stał pod znakiem bibliotek, nie można bowiem pominąć zakończonej sukcesem pracy kilku amigowców z Juhą Nieminiakim na czele nad SDL2. Kolejną biblioteką, która chyba trochę znienacka pojawiła się na naszym podwórku jest nowa Powerpc.library wzbogacona od Warp3DPPC.library, która pozwala uzyskać kompatybilność z oprogramowaniem dla WarpOSa, również komputerom AmigOne 500, X1000 i X5000. Szkoda, tylko że wszystkie te składniki nie przełożyły się jak dotąd na wysyp oprogramowania. Klon Minecrafta, Amicraft Nova, jest jak dotąd jedyną grą dla W3dN & OGLES2, z SDL2 jest niewiele lepiej, gdyż z jego możliwości korzystają jak na razie dwie gry i jeden emulator. Na tym tle największą bazę softu oferują biblioteki ReWarp, choć i one nie zapewniają 100% kompatybilności z WOSem. Mimo niezbyt imponującego dorobku w dziedzinie wykorzystania najnowszych rozwiązań, podstawy zostały zrobione i wydaje się, że w bieżącym roku musi to w końcu wystrzelić. Być może też wreszcie wystrzeli biblioteka QT w kierunku długo wyczekiwanej „piąteczki„, na razie otrzymaliśmy kilka kolejnych aktualizacji wersji 4.7, co z uwagi na brak jakichkolwiek postępów w tym zakresie w roku 2015 i tak należy zaliczyć na mały plus.

Oprogramowanie Anno Domini 2016 to nie tylko biblioteki. Na innych frontach również nastąpiły wydarzenia z gatunku „niemożliwych”. Tak bowiem niektórzy eksperci określali ewentualność zintegrowania obsługi DropBoxa z AmigaOS. Tymczasem AmiCloud udowania, że wsparcie dla Google Drive, a zwłaszcza DropBoxa jest możliwe i to nie tylko pod AmigaOS 4, ale również pod „trójeczką”.

Niestety obok wiadomości pozytywnych były też mniej przyjemne. Za takie bowiem należy uznać brak istotnych nowości na polu oprogramowania AAA. Owszem zaktualizowano Hollywood i PersonalPainta, kilku aktualizacji doczekała się przeglądarka Odyssey oraz Blender, jednak były to niewielkie zmiany, które w minimalny sposób zwiększały możliwości wymienionych narzędzi. Wyjątkiem jest tutaj arkusz kalkulacyjny Ignition, który z wersji na wersje staje się coraz bardziej użyteczny, a pod koniec roku otrzymał wsparcie dla formatu Open Document.

Lepiej było z oprogramowaniem mniejszego kalibru, gdzie na pierwszy plan wysuwa się SRec 2.6 ze znacznie zoptymalizowanym procesem nagrywania, który pozwala na sreencasting w rozdzielczości HD, a nawet FullHD na najszybszych Amigach.

Gry
W pierwotnej wersji podsumowania, chciałem napisać że to chyba najlepszy rok od lat dla Amigi klasycznej i jednocześnie najgorszy dla Amigi NG. Na szczęście potem z przyjemnością poprawiłem tekst. Bowiem pomimo tego że całkowicie spuścił z tonu Kas1e, a pozostali najbardziej aktywni ludzie na tym polu jak  Daytona czy Huno skupiali swoją pracę nad rozwojem środowiska 3D, to jednak ten ostatni w samej końcówce roku zdołał dostarczyć kilku świetnych pozycji, które całkowicie zmieniają ocenę sytuacji. Wobec hitów takich jak Alien vs Predator czy Return to Castle Wolfenstein, stwierdzenie że był to dla AmigaOS 4 rok słaby, czy gorszy niż dla klasyka całkowicie tracą na aktualności. Nie zmienia tego nawet brak nowości od grupy Entwickler -X, która aktualnie ma na tapecie kilka projektów, mi.n nową grę 3D czy odtwarzacz filmów Emotion, którego wersję demonstracyjną można pobrać z OS4Depot. Zanim nie obudził się Huno sytuacja wyglądała gorzej, przez pierwsze 360 dni honoru NG bronił w zasadzie tylko Amigatec z niezliczoną liczbą uaktualnień Amiga Racer. Jeśli mowa o tytułach z dużą liczbą poprawek, to dosyć nieoczekiwanie po kilku latach przerwy otrzymaliśmy 17 uaktualnienie gry BOH. Nie miało ono jednak zasadniczego znaczenia dla poprawy grywalności czy ogólnego wrażenia na temat wartości tej produkcji. Niestety cały czas czekamy na Wings Remastered i Tower 57. Choć smakowite porty Huna zostały przygotowane w roku 2016, ja zagram w nie dopiero w styczniu. Z gier które zdążyłem przetestować w minionych 12 miesiącach najbardziej interesującą pozycją wydaje się być nowa poprawiona i rozbudowana odsłona gry Lix, będąca udanym klonem Lemmingów, z którą ewentualnie w oczach fanów kwadratowej rzeczywistości może konkurować AmiCraft Nova. Oba tytuły to jednak tylko ulepszone wersje, tego, co znaliśmy już w poprzednich latach.

Być może jeszcze lepiej miniony okres mogą oceniać gracze przywiązani do Amigi klasycznej. Mnóstwo nowych projektów, w tym, co warte podkreślenia, większość niemająca nic wspólnego z pakietem BackBone. Zdarzały się też projekty stare przywrócone do życia jak Center Court 2 czy totalnie odświeżone jak Giana Sisters SE. Nie zabrakło też portów, zarówno tych mniej udanych gier jak Catacomb 3D jak i hitów pokroju Heart Of Alien. Ten ostatni tytuł jest moim faworytem do amigowej gry roku 2016.

System
Hyperion starał się jak mógł wypuścić zapowiadane uaktualnienie jeszcze przed końcem roku ostatecznie udało się tego dokonać 31 grudnia. AmigaOS 4.1 FE Update 1, to wersja poprawkowa usprawniono lub poprawiono błędy w około 40 elementach systemu. Najwiekszym atutem tego uaktualnienia wydaje się wsparcie dla Zorro RAM, co w praktyce oznacza brak bariery 128MB pamięci, która tak bardzo doskwierała użytkownikom Amigi klasycznej i emulatorów. Innych rewolucyjnych  zmian zabrakło, na te przyjdzie poczekać do AmigaOS 4.2.
Drugą zasługą Hyperionu w 2016 roku było dostarczenie AmigaOS 4.1 dla komputera AmigaOne X5000. Dodatkowo wykonano też kilka gestów wobec Amigi klasycznej. Co prawda rozpoczęło się od zdecydowanej reakcji na nielegalne rozpowszechnianie źródeł AmigaOS 3.1, jednak potem w ofercie firmy pojawiła się zaktualizowana wersja Kickstaru i Workbencha 3.1. Człowiek, który zainicjował ten krok opracował również nową wersję standardowego stosu TCP/IP z AmigaOS 4 Roadshow w wersji dla procesorów 68k.

Z pewnością nie należy mieć satysfakcji z cudzych porażek, zwłaszcza kiedy te porażki nie są zasługą Hyperionu niemniej dla Hermansa, tak jak dla właściciela każdej innej firmy istotna jest kondycja konkurencji. Z tą natomiast jest fatalnie. Żadnego wydania MorphoSa od kilkunastu miesięcy, brak zapowiadanego na moment rynkowej premiery X5000 wsparcia dla tego komputera. Doniesienie o odejściach kilku ludzi z teamu czy brak nowego oprogramowania to tylko niektóre z nieszczęść dotykających fanów systemu spod znaku motyla. Wystarczy wspomnieć, że na sympatyzującym z niebieskim OSem portalu PPA, w minionym roku pojawiło się zaledwie 27 newsów otagowanych słowem Morphos, to ponad dwa razy mniej niż w przypadku AmigaOS 4, ale też i zdecydowanie najmniej od 2012 roku, od kiedy prowadzone są regularne statystyki. Jeszcze gorzej sytuacja przedstawia się gdy weźmiemy pod lupę portale dedykowane konkretnej platformie. Jeśli odwiedzimy Mekkę Morphosa, portal Morphzone zobaczymy tylko 39 newsów w całym 2016 roku (z czego część kompletnie niezwiązana z systemem, np. o shackowanych kontach Yahoo). Dla porównania w analogicznym okresie na „czerwonym” Amigans.net zamieszczono 145 newsów. Pytanie, czy taka kondycja Morphosa to dobrze, czy źle dla Hyperionu? Z jednej strony konkurencja mobilizuje do działania, z drugiej jak mawiał pewien klasyk „Jeden użytkownik Maca PPC więcej, to potencjalnie jeden użytkownik Amigi One mniej„. Jeśli więc udałoby się oprogramować i wprowadzić na rynek Tabora, to producent systemu, mógłby otrzymać największy zastrzyk finansowy od lat a sam AmigaOS 4 na tanim sprzęcie mocno zyskać na popularności.

O ile nie za wiele ciekawego można powiedzieć o konkurencji zewnętrznej, to niewątpliwie w siłę rośnie konkurencja wewnętrzna w postaci A-Eon Technology i ich flagowego pakietu Enhancer Software, który bez pardonu wchodzi na pole zarezerwowane niegdyś dla belgijskiej firmy. Symbolem zaistniałej sytuacji może być „transfer„ utalentowanego Joerga Strohmayera, w wyniku czego zakończył się rozwój systemowych elementów takich jak SFS czy Partition Wizard. Kto chce nowsze wersje musi niestety zapłacić dodatkowo za pakiet A-EONowi, na szczęście pozostali nie zostają na lodzie, gdyż Hyperion pochwalił się nowymi rozwiązaniami w tym zakresie podczas prezentacji na AmiWest.

Mimo że obie firmy nie próżnowały w oczach większości użytkowników rządzi jednak A-EON, który dodatkowo zawalczył o utrwalenie tego wizerunku biorąc udział w grudniowym wyścigu o miano najważniejszego wydarzenia końcówki roku. A-EOn wydał swój pakiet zamienników i rozszerzeń, uaktualniając niemal wszystkie składniki, w tym sterowniki dla Radeonów HD, które od teraz wspierają chipset Oland (seria Radeon HD 8800) oraz znacznie przyspieszając działanie biblioteki OpenGL 2.

Ludzie
Na początku trzeba podkreślić smutne wiadomości o odejściu Dave Nedla i Oliviera Wagnera. Niestety coraz częściej portale newsowe informują o śmierci zasłużonych amigowców, całe środowisko się starzeje a młodej świeżej krwi nie przybywa. Amigowi publicyści snują wizję za ile lat i w jaki sposób skończy się fenomen zwany amigowaniem, ja jednak obawiam się, że za kilkanaście lub dwadzieścia kilka lat na zniknięciu naszego hobby może zaważyć po prostu „czynnik biologiczny”. Wszak łatwo policzyć w jak sędziwym wieku będą wówczas developerzy, którzy brali udział w konferencjach na AmiWest.

Były też wiadomości radosne. Mandi, który wraz z nowym rokiem oficjalnie ogłosił zamknięcie polskiej sekcji ATO w rozmowie zapewnił mnie, że pomimo zrzucenia szyldu ATO nie składa broni. Dzięki temu dalej możemy się cieszyć polskimi tłumaczeniami choćby do programu SimpleMail czy systemu AmigaOS 4.1.

Adam Mierzwa reaktywował stronę Amiga.org.pl oraz wzbogacił swojego bloga o kilka tekstów czym mnie niezmiernie ucieszył, gdyż lubię poczytać po polsku o AmigaOS 4, a to chyba jedyne (poza moją stroną) miejsce w polskim internecie, które oferuje takie treści. Jakkolwiek mając na uwadze fakt że na jego biurku zagościła niedawno AmigaOne 500, spodziewałem się nieco więcej artykułów.

Adam Zalepa nie zwalnia tempa z Amigazynem, który bije rekordy popularności, o czym świadczą dodruki poszczególnych numerów. Dodatkowo stale poszerza działalność wydawniczą zarówno o nowe książki, jak i gry. Oczywiście regularnie wspiera podcast i videocast AmiWigilia.

Radzik – człowiek orkiestra, książka o emulacji AmigaOS 4, dwa a przez pewien czas nawet trzy niezależne podcasty teraz jeszcze wideocast Amiwiigilia. Świeżo upieczony szczęśliwy posiadacz Amigi One X5000 co tylko zaostrza mój apetyt na rozpoczynający się 2017 rok, zwłaszcza że zapowiada kolejną książkę o AmigaOS 4.

Exec – tradycyjnie newsy i recenzje starych znanych gier, których niestety co do zasady nie czytam to też trudno mi z autopsji ocenić pracę w tym zakresie, wykonywaną przez pasjonatów skupionych wokół tego serwisu. Uzupełnieniem tych treści jest cykl wideo Szaman Race. Mówiąc szczerze, jako kierowca z dużym doświadczeniem nie jestem fanem tego typu materiałów, gdzie kierujący zamiast skupić się na drodze, co chwile zerka na telefon. Abstrahując już jednak od tematyki zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym, spokojnie przygotowany materiał gdzieś w domowym zaciszu, nad którym autor mógłby przysiąść bez pośpiechu z pełnym skupieniem i co otwierałoby nowe możliwości takie jak np. prezencja nie tylko twarzy prowadzącego, ale i choćby ekranu Micro A1, to byłoby coś, co filmom Szamana mogłoby wyjść wyłącznie na dobre. Tak czy owak, dobrze, że Szymon działa i nie tylko ja i Radzik, niesiemy amigowy kaganek do krainy YT.

PPA – pierwsze zdanie o newsach i starych grach, jakie napisałem w przypadku Execa, również tutaj pasuje jak ulał. Przy czym w tym wypadku uzupełnieniem recenzji trącących myszką nie są filmy, lecz wywiady ze znanymi amigowcami, W minionym roku głównie z ekipą magazynu ACS. Za tę część działalności portalowi ewidentnie należy się pochwała, gdyż zawsze dobrze jest poczytać o ludziach, których dziennikarską twórczość namiętnie studiowało się przed laty.

MrWolf – człowiek, który udowadnia, że tematyka Amigi i retro, wcale nie musi się toczyć wyłącznie wokół gier. Świetne historyczne artykuły, szkoda, że w minionym roku było ich tylko siedem.

Imprezy
O ile w 2015 roku AmiWest był wyjątkowo w cieniu większych eventów związanych ze świętowaniem 30-lecia Amigi, to teraz znowu powrócił na najważniejsze miejsce. Byli wszyscy najwięksi gracze amiświatka, pokazano Tabora, X5000, A.L.I.C.E. nowe funkcjonalności AmigaOS, Libre Office, zapowiedziano Gutenprinta i różne dystrybucje Enhancer Software.

Sachy, Twardy i spółka po raz kolejny udowodnili, że rządzą na polskim podwórku. Retrokomp to świetna impreza z wieloma ciekawymi prelekcjami z gościem specjalnym Sławomirem Łosowskim oraz geniuszami z grupy Quartet. Jak zwykle można było zobaczyć mnóstwo sprzętu, pograć w mnóstwo gier i porozmawiać na żywo z wieloma amigowcami znanymi jedynie z internetu. Na uwagę zasługuje konkurs Game Dev Compo, stojący na znacznie wyższym poziomie, zwłaszcza w zakresie produkcji przeznaczonych dla Amigi.

AmigaOne.pl
W opisywanym okresie zaledwie 12 wpisów na blogu. Nie najlepiej, aczkolwiek spowodowane było to faktami, które opisałem powyżej, czyli małą liczbą gier czy poważniejszego oprogramowania użytkowego, które można by zrecenzować. Posiłkowałem się zatem tekstami historycznymi i publicystycznymi, które zresztą są zazwyczaj ulubionym tematem czytelników. Nie inaczej było i tym razem, gdyż największą popularnością cieszyły się teksty z cyklu „Historia Amigi w Polsce„. Top 3 wszech czasów pozostał bez zmian, nadal z dużą przewagą prowadzi Historia amigowej prasy komputerowej w Polsce przed UAE4Droid Amiga w kieszeni i wywiadem z YERZMYEYem.

Pomimo małego ruchu na blogu dość mocno wystrzeliło w górę nasze forum. Już w ubiegłym roku było zauważalne lekkie odbicie od dna z 2014r, jednak w tym roku wzrost dyskusji był zdecydowanie większy i sięgnął 2200 postów, co jest drugim wynikiem w historii zaraz po roku 2012, kiedy startowaliśmy. Tak duży wzrost przeniósł się na wzrost gwiazdek u użytkowników. W ubiegłorocznym podsumowaniu wymieniłem Przemka, jako jedynego, który mógł się pochwalić rangą Elitarny Forumowicz, teraz dołączyli do niego Amig_os, Świnkamor12, Adam i Emu, a blisko są też Parallax i Radek Cz. Do pierwszej dziesiątki wdarł się także Radzik. Wszystkim forumowiczom dziękuję za rzeczową i merytoryczną dyskusję i że w przeciwieństwie do roku 2015 nie musiałem stosować ani razu narzędzi administracyjnych.

W minionym roku udało nam się także zorganizować konkurs dla forumowiczów, za pomoc w ufundowaniu nagród, chcę szczególnie podziękować Emu, słowa podziękowania należą się też Amig_osowi.

Podsumowanie
Ogólnie opisywany okres dla naszego serwisu nie był statystycznie najlepszy, ale też z pewnością nie był najgorszy. Jeśli chodzi o Amigę jako całość, chyba w tym roku po raz pierwszy od lat więcej powodów do zadowolenia mieli posiadacze Amig klasycznych niż nextgenów. Mimo wszystko AmigaOS 4 (zwłaszcza na tle konkurencji) trzyma się nieźle. Otrzymaliśmy nowy sprzęt oraz mnóstwo bibliotek i narzędzi developerskich, które dobrze wykorzystane powinny sprawić, że rok 2017 będzie dużo lepszy. Dużo zależy od tego, czy uda się wprowadzić na rynek A1222 i A.L.I.C.E. Jeśli to się powiedzie, a konkurencja nadal będzie tak niemrawa, to być może rozpocznie się proces (zapewne powolny i z oporami, wszak podziały i zaszłości zrobiły swoje), zjednoczenia miażdżącej większości środowiska Amigu NG pod jednym berłem oficjalnego AmigaOS. Co jeszcze nie tak dawno sam uznawałem za science-fiction. Bez względu na to, czy tak będzie, wydaje się, że 2017 rok może być jednym z lepszych, a być może najlepszym rokiem od kilkunastu lat, kiedy to zacząłem pisać coroczne podsumowania. Jednak o 2016r, przynajmniej w przypadku nowych Amig napisać tak nie można. Co innego Amiga klasyczna, tutaj już od dłuższego czasu każdy kolejny rok jest lepszy od poprzedniego i nie sądzę by w ciągu najbliższych 12 miesięcy ten trend miał się odwrócić.