Historia prac nad nowym modelem Amigi

Od czasów pierwszego modelu Amigi A1000 konstruktorzy z Commodore pracowali nad nowymi modelami tego komputera. Do najbardziej znanych przedstawicieli rodziny należą na pewno A500, oraz A1200 która pozostaje najpopularniejszym modelem do dziś. Niestety Amiga 1200, nie licząc konsoli CD32, jest ostatnim komputerem wypuszczonym na rynek ze stajni Commodore. Nie oznacza to jednak że po wypuszczeniu A1200 , w C= zaprzestano planów rozwoju tego komputera. Wprost przeciwnie rozpoczęto pracę nad nowymi modelami, jednak firma już wówczas przeżywała poważne kłopoty finansowe . W 1994r Commodore ogłasza bankructwo, wydawałoby się że projekt nowej Amigi upadł na zawsze, jednak niemal natychmiast pojawiły się plany wskrzeszenia tego komputera. Pierwszą poważną próbę podjął nowy właściciel Amigi firma Escom, która na początku 1996r zaprezentowała prototyp nowego modelu o roboczej nazwie Walker.

Walker ze względu na kształt obudowy zwany przez amigowców odkurzaczem nigdy jednak nie wszedł do seryjnej produkcji. Może to i lepiej gdyż jego parametry już wówczas nie były rewelacyjne:Procesor Motorola 68Ec030/40MHz, pamięć (tylko !) 1MB chip i 4MB fast, w standardzie miał być także twardy dysk i CDrom o poczwórnej prędkości. Schedę po Escomie próbował przejąć Viscorp który widział nowe Amigi jako SetTopBoxy, jednak i z tych planów nic nie wyszło. Kolejnym właścicielem Amigi została firma Gateway. Wydawało się że wreszcie doczekamy się nowego modelu, wszak firma bogata, a jej plany dotyczące nowego modelu AmigaMCC wydawały się całkiem poważne. Skończyło się jednak tylko na opracowaniu dosyć gustownej obudowy, którą pokazywano no kilku targach. Podobnie jak po upadku Commodore, również po erze Gatewaya wydawało się że wyprodukowanie nowego modelu jest już prawie nie realne. Prawa do Amigi przejęła firma byłego pracownika Gatewaya Billa McEvana. Początkowo firma nazywała się Amino, jednak szybko przekształciła się w Amiga Inc. Sytuacja nie wyglądała za różowo Amiga Inc, posiadała znacznie mniejszy kapitał od Gatewaya, nie ukrywała że nie zamierza być producentem hardware, dodatkowo była wyraźnie ukierunkowana na rynek mobilny.

Jednak pomimo iż Amiga Inc. nie zapisała się dobrze w świadomości amigowców, to trzeba jej oddać jedno. W przeciwieństwie do swych poprzedników nie strzegła zazdrośnie praw do systemu operacyjnego jak i samej nazwy Amiga. Sprawę dalszego rozwoju tego komputera oddała w ręce firm trzecich i na efekty tego posunięcia nie trzeba było długo czekać. Już pod koniec 2000r firma Eyetech ogłosiła projekt AmigaONE. Początkowe założenia zakładały że będzie to karta podpinana do A1200 i A4000, która przekształciłaby te komputery w nową Amigę.

Mijały jednak długie miesiące a projekt jakoś nie mógł ujrzeć światła dziennego. Niespodziewanie pod koniec 2002r amigowski świat obiegła wiadomość o pojawieniu się zupełnie nowej Amigi One, tym razem jako samodzielny komputer nie wymagający podłączenia do starych Amig. Nowa Amiga to efekt współpracy Eyetechu z firmą MAI. Pierwszym owocem tej współpracy była AmigaONE G3SE, posiadała ona wlutowany na stałe procesor G3 600MHz.

Model ten jednak nie zdobył większej popularności i był produkowany krótko. Głównym powodem braku sukcesu tego modelu był fakt że w czasie gdy wersja SE była produkowana, nie można było na niej odpalić AmigaOS, a jedynie linuxa. Drugim minusem tej płyty był brak możliwości przyspieszenia komputera poprzez wymianę procesora. Mankament ten szybko poprawiono wprowadzając do sprzedaży modele AOne G3XE i G4XE, które różniły się od swej poprzedniczki tym że posiadały wymienny moduł procesora. Dodatkowo same procesory montowane w serii XE były znacznie szybsze, odpowiednio G3 800MHz i G4 800MHz (później także 933MHz). Komputery te początkowo również były sprzedawane tylko z linuxem, jednak w późniejszym okresie dołączano także przedpremierową wersję Amiga OS 4.0 (wersję AmigaOS 4.0 pre-release otrzymali także wszyscy wcześniejsi posiadacze A1 XE i SE).

AmigaONE XE zdobyła sobie już znacznie większą popularność, jednak z pewnością nie aż taką na jaką liczył Eyetech. Największą przeszkodą w podbiciu serc większej rzeszy amigowców przez AONE XE, była jej cena – blisko 900 euro za samą płytę główną. Eyetech obrał więc strategie znaną jeszcze z czasów Commodore i postanowił uzupełnić ofertę o okrojone ale znacznie tańsze modele. Dało to początek nowej serii Micro AmigaONE, reprezentowanej przez dwa modele:

Uaktualnienie marzec 2011
Jak pokazała historia z dwóch przedstawionych modeli, tylko jeden wszedł do seryjnej produkcji. Wprowadzenie na rynek małej A1, oznaczało jednocześnie zaprzestanie produkcji dużych modeli.  Micro A1 jako model o zupełnie innej filozofii nie mógł całkowicie wypełnić luki po starszej siostrze, co gorsza od momentu premiery ciągle pojawiały się problemy z dostępnością tych płyt w sprzedaży. Początkowo Eyetech uspokajał, tłumacząc się chwilowymi problemami z dostawą procesorów, by później po cichu wycofać się z rynku. W drugiej połowie 2006r było już dla każdego jasne że projekt AmigaOne umarł.  Kolejny rok przyniósł wydarzenie, które wstrząsnęło światkiem amigowym i które ma swoje konsekwencje do dziś. Dotychczasowy zleceniodawca Amiga Inc oraz wykonawca Hyperion Entertainment weszły w spór sądowy dotyczący praw do systemu AmigaOS. Od tego momentu Hyperion przestał czuć się w obowiązku respektować umowę o tworzeniu systemu AmigaOS 4, tylko dla licencjonowanych komputerów marki Amiga. Efektem tego było powstanie systemu w wersji na komputery SAM 440ep, SAM Flex, a później także Pegasos 2 i SAM 460EX. Choć podobnie jak przed laty w przypadku Draco, nie były to formalnie Amigi, jednak sam system operacyjny, jak i oprogramowanie dla niego przeznaczone działały w zasadzie tak samo. Pozwoliło to w jakiś sposób wyjść na przeciw oczekiwaniom wygłodniałego amirynku. Niestety nie było to rozwiązanie, które mogło zadowolić wszystkich, czas leciał a technologicznie sprzęt stał w miejscu. Pegasos 2 na którego system został wydany w 2009r oferował wydajność podobną do znanej amigowcom już od 2003r AmigaOne G4 XE, na dodatek był to już sprzęt nieprodukowany, dostępny jedynie z drugiej ręki. Komputery SAM były co prawda fabrycznie nowe, ale ich wydajność w wielu miejscach ustępowała wydajności MicroA1 C.
Po dwóch latach rozprawa między Amigą a Hyperionem dobiegła końca. Wynik był dosyć nieoczekiwany, oto bowiem Hyperion otrzymał nie tylko prawa do systemu AmigaOS 4 (o co toczył spór), ale również starego stworzonego jeszcze w Commodore AOS 3.1. Co jednak wydawało się najdziwniejsze, to fakt iż niejako w bonusie otrzymał prawa do używania marek Amiga One i AmigaOne. To otwierało małą furtkę do tego aby umarły wraz z Eyetechem projekt AmigaOne odżył na nowo. Nikt chyba jednak nie spodziewał się tego że nastąpi to tak szybko. Jeszcze w końcówce 2009r rozpoczęła się oryginalna kampania promocyjna, dzień po dniu odsłaniająca kolejny element układanki, pod którą krył się nowy model Amigi – AmigaOne X1000. Za przedsięwzięciem kryje się firma A-EON Technology, która obiecuje premierę sprzętu w czasie nadchodzących wakacji. Specyfikacja nowej Amigi, jest pierwszym od dobrych kilku lat prawdziwym krokiem do przodu i przedstawia się następująco:

Nowa Amiga nie tylko nazwą nawiązuje do legendarnej Amigi 1000. Premierowy pokaz komputera odbył się mniej więcej w 25 rocznicę demonstracji pierwszego modelu 'przyjaciółki”, po raz pierwszy od czasów Commodore płyta główna wyposażona jest w układ specjalizowany. Niestety rynkowa premiera się opóźnia, prawdopodobnie nastąpi dopiero z początkiem 2012r. Wysoka cena (ponad 2 tys. euro) nie wróży nowej Amidze masowej sprzedaży.

Uaktualnienie grudzień 2011
W związku z faktem że X1000 skazana jest na bycie unikatowym komputerem z wyższej półki na który raczej niewielu może sobie pozwolić. Amigowi włodarze tak jak bywało to już wcześniej zadbali o zróżnicowanie sprzętu pod względem wydajności i ceny. Przy czym po raz pierwszy zróżnicowanie dotyczy także producentów. Hyperion postanowił wykorzystać doświadczenie swojego wieloletniego partnera firmę ACube Systems i tak narodziła się AmigaOne 500. Komputer zbudowany jest w oparciu o płytę SAM460ex i jego specyfikacja znajduje się w ramce poniżej.

AmigaOne 500 oficjalnie zadebiutowała 26 września 2011r, choć sama płyta SAM460 była znana amigowcom już wcześniej. Jest to na dziś optymalne rozwiązanie dla ludzi zainteresowanych Amigą, szukających w miarę nowoczesnej Amigi za przyzwoitą cenę. Przy czym należy sobie powiedzieć wprost, że w amigowych realiach przyzwoita cena nijak ma się do cenn panujących na rynku PC. Dlatego niemałym zaskoczeniem była zapowiedź sprzętu, którego śmiało można nazwać produktem na każdą kieszeń. AmigaOne Netbook, to pierwszy w historii przenośny komputer amigowy. Póki co niewiele więcej na jego temat wiadomo. Z zapowiedzi, jaka miała miejsce na spotkaniu na Amiwest 2011, wynika że netbook wyposażony zostanie w matrycę o przekątnej 12 cali, będzie oparty o procesor PowerPC e300, a jego cena powinna oscylować między 300 a 500 dolarów. Produkt chociaż jeszcze nie pokazał się na rynku, już wzbudził entuzjazm społeczności. Niewielkie wymiary, mobilność i przede wszystkim „ludzka cena” mogą doprowadzić do tego że będzie to bezdyskusyjnie największy hit sprzedażowy spośród wszystkich modeli A1. Mimo wszystko nie ma jeszcze powodów aby spoglądać na ten komputer z hurraoptymizmem. Póki co za mało jest danych na temat jego potencjalnej specyfikacji, wiadomo tylko że platforma e300 to taktowanie procesora max. 800MHz, czyli niezbyt dużo nawet jak na netbooka. Kluczową sprawą może być wielkość pamięci RAM i fakt na ile lekko będzie pracował na tym sprzęcie AmigaOS 4. O tym wszystkim powinniśmy się przekonać już w ciągu najbliższych miesięcy.